Sondaj Elması

Sondaj elması, sondaj makinelerinin en önemli parçalarından olan matkap ucuna takılan kesici ve delici özelliği yüksek elmas uçlar, sondaj çalışmasının en önemli parçalarıdır.Karot elmas, sondaj elmas, katrak elmas, taş düzeltme elmas, testere elmas gibi çeşitleri bulunmaktadır.

Sondaj Elmasının Özellikleri

Elmas matkaplarda, matris içine gömülen sentetik elmas taneleri söz konusudur. Matris, elmasın aşınmasına ve aşınma süresine göre ayarlanmış, matris aşındıkça yeni elmas yüzeyler ortaya çıkma prensibi ile tasarlanmıştır. Aşınan, keskinliğini kaybeden elmaslar yerine yeni ve keskin elmaslar ortaya çıkar.

Sondaj makinelerinin matkaplarında elmasın iki ayrı bölümü vardır; elmas matris zemini keserken, takviye bölümü matris bölümünü çelik taşıyıcıya bağlar. Bu sayede, iç ve dış çapta yer alan aşınma önleyici maddeyi taşır. İç ve dış taraflara aşınmayı önleme amaçlı tungsten karbür içeren, aşınmayı minimize eden unsurlar bulunur.

İnfilitrasyon tekniği ile üretilen elmas matkaplar, sıkıştırılmış metal tozlar ve elmas tanelerinin düşük sıcaklıkta boşlukları dolduracak şekilde mamul edilir. Elmas taneli matkaplar genel olarak her türlü zeminde etkin sonuç verse de özellikle sert zeminlerde tercih edilir. Çünkü delme gücü de yüksektir, aşınma direnci de yüksektir.

Sondajlarda Zemine Göre Elmas Matkaplar

Sondaj yapılacak zemin ya da kayaç bölgede, zemin etüdüne göre farklı elmas matkaplar kullanılır.

Sondaj yapılacak zemin;

• Çok sert ve çatlaklı kategoride ise; emprenye elmas,

• Aşırı sert kategoride ise; kuvarsit, çört, kuvars,

• Çok sert kategoride ise;dasilt, basalt, granit,

• Sert kategoride ise; kumtaşı, şist, andezit, kalker,

• Orta ser kategoride ise; serpantin kalker, mermer,

• Yumuşak kategoride ise; metamorfik kayaç, sedimenter,

• Çok yumuşak kategoride ise; tebeşir, jips, kil taşı kullanılır.

Sondaj elmas matkapları ikame edebilecek bir diğer ürün vidyedir. Vidye, semente edilen karbit ya da Tungsten karbitten yapılan maddedir.